Abstract
The paper discusses the holistic consequences of introducing article 233 § 1a to the Criminal Code, focusing on the procedural position of an interrogated perpetrator. It refers to the most current position of the Supreme Court on that issue. Until recent amendments, to CC the judiciary and most of the doctrine has unanimously claimed that it is contrary to the constitutional right to defense to hold a witness who is an actual perpetrator but still being questioned under the regime of criminal liability for providing false testimony. Recent changes in that field bring questions on the constitutionality of newly introduced crime and the impact of one?s silence on their position in a criminal trial. Is it allowed to make an adverse inference from an interrogated witness/indicted person?s silence? Does invoking the right to remain silent guaranteed by the Code of Criminal Procedure warrants any sort of further privilege as it happens under the 5th Amendment to the US Constitution? What can be indicated as a Strasbourg?s standard in that field? We propose a comparative analysis indicating the severe risks of incoherency and significant new threats to the right to defense.
References
Berger M., Europeazing self-incrimination: The right to remain silent in the European Court of Human Right, Columbia Journal of European Law, vol. 12/2006;
Bielski M., Wyłączenie przestępności składania fałszywych zeznań w związku z przysługującym sprawcy czynu zabronionego prawem do obrony, CzPKiNP 2011, nr 3;
Bojańczyk A., Uprawnienie do składania fałszywych wyjaśnień ? jak długo jeszcze?, Palestra 2014, nr 9;
Choi Bryan H., For Whom the Data Tolls: A Reunified Theory of Fourth and Fifth Amendment Jurisprudence, 37 Cardozo L. Rev. 185, 195?96 (2015);
Czabański J., Warchoł M., Prawo do milczenia czy prawo do kłamstwa, Prok. i Pr. 2007, nr 12;
Filar M., Glosa do uchwały SN z dnia 20 września 2007 r., I KZP 26/07, LEX nr 298949;
Gruszecka D., Zasięg prawa do obrony w kontekście odpowiedzialności za fałszywe zeznania, CzPKiNP 2010, nr 2;
Gutowski M., Kardas P., Domniemanie konstytucyjności a kompetencje sądów, Palestra 2016, nr 5;
Gutowski M., Kardas P., Konstytucja z 1997 r. a model kontroli konstytucyjności prawa, Palestra 2017, nr 4;
Gutowski M., Kardas P., Sądowa kontrola konstytucyjności prawa. Kilka uwag o kompetencjach sądów powszechnych do bezpośredniego stosowania konstytucji, Palestra 2016, nr 4;
Gutowski M., Kardas P., Wykładnia i stosowanie prawa w procesie opartym na Konstytucji, Warszawa 2017;
Hermeliński W., Nita-Światłowska B., Kilka uwag o prawie do obrony w związku z nowelizacją kodeksu postępowania karnego z 2016 r., Palestra 2016, nr 9;
Hoffmann J. L., Stuntz W.J., "Defining Crimes, 3rd edition" (2017);
Jaskuła A., Zasada nemo se ipsum accusare tenetur a odpowiedzialność za składanie fałszywych zeznań, Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury 2012, nr 2(5);
Jezusek A., Możliwość dezinformowania przez świadka organów postępowania w świetle prawa do obrony, zasady równości wobec prawa i zasady praworządności a realizacja znamion występku z art. 233 § 1a k.k., CPKiNP 2018, nr 4;
Jodłowski J., Zasada prawdy materialnej w postępowaniu karnym, Warszawa 2015;
Kardas P., O sposobie rozwiązywania kolizji norm postępowania karnego z Konstytucją RP, prawem Unii Europejskiej oraz umowami międzynarodowymi, [w:] Norma postępowania karnego. Sędzia wobec zmian prawa karnego procesowego, red. J. Skorupka, K. J. Leżak, Kraków 2018;
Kardas P., Rozproszona kontrola konstytucyjności prawa w orzecznictwie Izby Karnej Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych jako wyraz sędziowskiego konstytucyjnego posłuszeństwa, e-CPKiNP 4/2019;
Kerr Orin S., Are We Overprotecting Code? Thoughts on First-Generation Internet Law, 57 Wash. & Lee L. Rev. 1287, 1288?89 (2000);
Kerr Orin S., Compelled Decryption and the Privilege Against Self-Incrimination, 97 Texas L. Rev. 767, 768, 771 (2019);
Kmiecik R., Glosa do uchwały SN z dnia 20 września 2007 r., I KZP 26/07, LEX nr 298949;
Lach A., Glosa do uchwały SN z dnia 20 września 2007 r., I KZP 26/07, LEX nr 298949;
Matczak M., Imperium tekstu. Prawo jako postulowanie i urzeczywistnienie świata możliwego, Warszawa 2019;
Młynarczyk Z., Fałszywe zeznania w polskim prawie karnym, Warszawa 1971;
Nowak P., Definicja podejrzanego i oskarżonego a konstytucyjne prawo do obrony, CPKiNP 2016, nr 4;
Pałka S., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2004 r., Mon. Praw. 2006, nr 16;
Pohl Ł., Propozycja nowelizacji art. 175 § 1 Kodeksu postępowania karnego, ?Prawo w Działaniu? 2020, z. 41;
Pohl Ł., W sprawie wyjaśnień oskarżonego w polskim postępowaniu karnym ? odpowiedź, [w:] Aktualne problemy prawa karnego. Księga pamiątkowa z okazji jubileuszu 70. urodzin Profesora Andrzeja J. Szwarca, red. Ł. Pohl, Poznań 2009;
Sakowicz A., Prawo do milczenia w polskim procesie karnym, Białystok 2019;
Szewczyk M., Zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą sprawcy lub jego najbliższym (art. 233 § 1a k.k.), Prok. i Pr. 2018, nr 9;
Szewczyk M., Zontek W., Wojtaszczyk A., [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz do art. 212-277d, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017;
Rusinek M., O ?prawie do kłamstwa? (artykuł polemiczny), Prok. i Pr. 2008, nr 4;
Tarapata S., Czy sędzia karny jest strażnikiem Konstytucji? O tzw. rozproszonej kontroli konstytucyjności w toku dekodowania normy postępowania karnego, [w:] Norma postępowania karnego. Sędzia wobec zmian prawa karnego procesowego, red. J. Skorupka, K. J. Leżak, Kraków 2018;
Tarapata S., Zakrzewski P., Czy to koniec sporu dotyczącego kwestii ponoszenia odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań przez sprawcę uprzednio popełnionego przestępstwa? Rzecz o wykładni znamion typu czynu zabronionego z art. 233 § 1a k.k., [w:] Zmodyfikowane typy przestępstw w teorii i praktyce sądowej, red. J. Giezek, J. Brzezińska, Warszawa 2017;
Wareham J., Cracking the Code: The Enigma of the Self-Incrimination Clause and Compulsory Decryption of Encrypted Media, 1 GEO. L. TECH. REV. 247 (2017);
Wąsek A., Glosa do uchwały SN z dnia 20.06.1991 r., I KZP 12/91, WPP 1992, nr 3-4;
Wiliński P., Karlik P., Konstytucja RP. Tom I. Komentarz. Art. 1-86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016;
Wróbel W., Konstytucyjne prawo do obrony w perspektywie prawa karnego materialnego, [w:] Węzłowe problemy prawa karnego, kryminologii i polityki kryminalnej, red. V. Konarska-Wrzosek, J. Lachowski, J. Wójcikiewicz, Warszawa 2010;
Wróbel W., Wojtaszczyk A., Zontek W., Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, [w:] System prawa karnego, t. 8, Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym, red. L. Paprzycki, Warszawa 2013;
Zgoliński I., Komentarz do art. 233 Kodeksu karnego, [w:] Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2018, teza nr 3; M. Mozgawa, Komentarz do art. 233 Kodeksu karnego, [w:] Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, Warszawa 2019;
Zontek W., Modele wyłączania odpowiedzialności karnej, Kraków 2018.
Bielski M., Wyłączenie przestępności składania fałszywych zeznań w związku z przysługującym sprawcy czynu zabronionego prawem do obrony, CzPKiNP 2011, nr 3;
Bojańczyk A., Uprawnienie do składania fałszywych wyjaśnień ? jak długo jeszcze?, Palestra 2014, nr 9;
Choi Bryan H., For Whom the Data Tolls: A Reunified Theory of Fourth and Fifth Amendment Jurisprudence, 37 Cardozo L. Rev. 185, 195?96 (2015);
Czabański J., Warchoł M., Prawo do milczenia czy prawo do kłamstwa, Prok. i Pr. 2007, nr 12;
Filar M., Glosa do uchwały SN z dnia 20 września 2007 r., I KZP 26/07, LEX nr 298949;
Gruszecka D., Zasięg prawa do obrony w kontekście odpowiedzialności za fałszywe zeznania, CzPKiNP 2010, nr 2;
Gutowski M., Kardas P., Domniemanie konstytucyjności a kompetencje sądów, Palestra 2016, nr 5;
Gutowski M., Kardas P., Konstytucja z 1997 r. a model kontroli konstytucyjności prawa, Palestra 2017, nr 4;
Gutowski M., Kardas P., Sądowa kontrola konstytucyjności prawa. Kilka uwag o kompetencjach sądów powszechnych do bezpośredniego stosowania konstytucji, Palestra 2016, nr 4;
Gutowski M., Kardas P., Wykładnia i stosowanie prawa w procesie opartym na Konstytucji, Warszawa 2017;
Hermeliński W., Nita-Światłowska B., Kilka uwag o prawie do obrony w związku z nowelizacją kodeksu postępowania karnego z 2016 r., Palestra 2016, nr 9;
Hoffmann J. L., Stuntz W.J., "Defining Crimes, 3rd edition" (2017);
Jaskuła A., Zasada nemo se ipsum accusare tenetur a odpowiedzialność za składanie fałszywych zeznań, Kwartalnik Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury 2012, nr 2(5);
Jezusek A., Możliwość dezinformowania przez świadka organów postępowania w świetle prawa do obrony, zasady równości wobec prawa i zasady praworządności a realizacja znamion występku z art. 233 § 1a k.k., CPKiNP 2018, nr 4;
Jodłowski J., Zasada prawdy materialnej w postępowaniu karnym, Warszawa 2015;
Kardas P., O sposobie rozwiązywania kolizji norm postępowania karnego z Konstytucją RP, prawem Unii Europejskiej oraz umowami międzynarodowymi, [w:] Norma postępowania karnego. Sędzia wobec zmian prawa karnego procesowego, red. J. Skorupka, K. J. Leżak, Kraków 2018;
Kardas P., Rozproszona kontrola konstytucyjności prawa w orzecznictwie Izby Karnej Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych jako wyraz sędziowskiego konstytucyjnego posłuszeństwa, e-CPKiNP 4/2019;
Kerr Orin S., Are We Overprotecting Code? Thoughts on First-Generation Internet Law, 57 Wash. & Lee L. Rev. 1287, 1288?89 (2000);
Kerr Orin S., Compelled Decryption and the Privilege Against Self-Incrimination, 97 Texas L. Rev. 767, 768, 771 (2019);
Kmiecik R., Glosa do uchwały SN z dnia 20 września 2007 r., I KZP 26/07, LEX nr 298949;
Lach A., Glosa do uchwały SN z dnia 20 września 2007 r., I KZP 26/07, LEX nr 298949;
Matczak M., Imperium tekstu. Prawo jako postulowanie i urzeczywistnienie świata możliwego, Warszawa 2019;
Młynarczyk Z., Fałszywe zeznania w polskim prawie karnym, Warszawa 1971;
Nowak P., Definicja podejrzanego i oskarżonego a konstytucyjne prawo do obrony, CPKiNP 2016, nr 4;
Pałka S., Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2004 r., Mon. Praw. 2006, nr 16;
Pohl Ł., Propozycja nowelizacji art. 175 § 1 Kodeksu postępowania karnego, ?Prawo w Działaniu? 2020, z. 41;
Pohl Ł., W sprawie wyjaśnień oskarżonego w polskim postępowaniu karnym ? odpowiedź, [w:] Aktualne problemy prawa karnego. Księga pamiątkowa z okazji jubileuszu 70. urodzin Profesora Andrzeja J. Szwarca, red. Ł. Pohl, Poznań 2009;
Sakowicz A., Prawo do milczenia w polskim procesie karnym, Białystok 2019;
Szewczyk M., Zeznanie nieprawdy lub zatajenie prawdy z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą sprawcy lub jego najbliższym (art. 233 § 1a k.k.), Prok. i Pr. 2018, nr 9;
Szewczyk M., Zontek W., Wojtaszczyk A., [w:] Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz do art. 212-277d, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2017;
Rusinek M., O ?prawie do kłamstwa? (artykuł polemiczny), Prok. i Pr. 2008, nr 4;
Tarapata S., Czy sędzia karny jest strażnikiem Konstytucji? O tzw. rozproszonej kontroli konstytucyjności w toku dekodowania normy postępowania karnego, [w:] Norma postępowania karnego. Sędzia wobec zmian prawa karnego procesowego, red. J. Skorupka, K. J. Leżak, Kraków 2018;
Tarapata S., Zakrzewski P., Czy to koniec sporu dotyczącego kwestii ponoszenia odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań przez sprawcę uprzednio popełnionego przestępstwa? Rzecz o wykładni znamion typu czynu zabronionego z art. 233 § 1a k.k., [w:] Zmodyfikowane typy przestępstw w teorii i praktyce sądowej, red. J. Giezek, J. Brzezińska, Warszawa 2017;
Wareham J., Cracking the Code: The Enigma of the Self-Incrimination Clause and Compulsory Decryption of Encrypted Media, 1 GEO. L. TECH. REV. 247 (2017);
Wąsek A., Glosa do uchwały SN z dnia 20.06.1991 r., I KZP 12/91, WPP 1992, nr 3-4;
Wiliński P., Karlik P., Konstytucja RP. Tom I. Komentarz. Art. 1-86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016;
Wróbel W., Konstytucyjne prawo do obrony w perspektywie prawa karnego materialnego, [w:] Węzłowe problemy prawa karnego, kryminologii i polityki kryminalnej, red. V. Konarska-Wrzosek, J. Lachowski, J. Wójcikiewicz, Warszawa 2010;
Wróbel W., Wojtaszczyk A., Zontek W., Przestępstwa przeciwko wymiarowi sprawiedliwości, [w:] System prawa karnego, t. 8, Przestępstwa przeciwko państwu i dobrom zbiorowym, red. L. Paprzycki, Warszawa 2013;
Zgoliński I., Komentarz do art. 233 Kodeksu karnego, [w:] Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2018, teza nr 3; M. Mozgawa, Komentarz do art. 233 Kodeksu karnego, [w:] Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, Warszawa 2019;
Zontek W., Modele wyłączania odpowiedzialności karnej, Kraków 2018.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright (c) 2022 Forum Prawnicze
Downloads
Download data is not yet available.