O nowe prawo do grobu? Glosa krytyczna do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2019 roku, III CSK 267/17

Abstrakt

Przedmiotem glosy jest koncepcja prawa do grobu wykształcona i utrwalona w orzecznictwie. W omawianym orzeczeniu została przyjęta niejednolita koncepcja prawa do grobu - majątkowa dla pustego grobu, a niemajątkowa po złożeniu w nim pierwszych zwłok. Taka kwalifikacja ma daleko idące konsekwencje dla zbywalności i dziedziczności tego prawa. W imię zapewnienia należytej ochrony bliskim zmarłego judykatywa doprowadziła, niebezpośrednio, do wykształcenia alternatywnej ścieżki sukcesji na wypadek śmierci.

Zdaje się, że taka konstrukcja niesie więcej szkód niż korzyści. Szersza ochrona prawna jest wyłacznie iluzoryczna, powstaje niepotrzebny stan zawieszenia w obrocie, generowane są dodatkowe koszty procesowe, a co najważniejsze, to rozwiązanie nie jest intuicyjne dla uczestników obrotu. Rodzi się zatem pytanie o zasadność apriorycznego odrzucenia jednolitej koncepcji prawa do grobu - szczególnie, że takie rozwiązanie jawi się jako bardziej racjonalne i użyteczne.